OMEGA Speedmaster Moonwatch - “vị cứu tinh” của sứ mệnh Apollo 13

Bài viết được thực hiện bởi Blake Buettner, chuyên gia có kinh nghiệm gần 10 năm về lĩnh vực đồng hồ. Ông là tác giả của nhiều bài viết chuyên sâu về đồng hồ trên chuyên trang Hodinkee

“Moonwatch” (đồng hồ Mặt trăng), biệt danh nổi tiếng của OMEGA Speedmaster Professional, là cái tên luôn được nghĩ đến mỗi khi nhắc đến chiếc đồng hồ đầu tiên được đeo lên Mặt trăng. Không giống như nhiều sự hợp tác thương hiệu khác, mối quan hệ giữa OMEGA và Cơ quan Hàng không Vũ Trụ Mỹ (NASA) đã mang lại rất nhiều lợi ích hữu hình lẫn vô hình cho đôi bên, bao gồm việc Speedmaster thường xuất hiện trong mỗi nhiệm vụ có người lái lên Mặt trăng của NASA. Thậm chí, OMEGA Speedmaster còn là “nhân chứng sống” cho một trong những sự kiện đáng nhớ nhất thế kỉ 20: sứ mệnh Apollo 13. Chiếc Speedmaster đóng vai trò quan trọng giúp các phi hành gia hạ cánh xuống Trái đất an toàn sau một vụ nổ bình oxy khi thực hiện nhiệm vụ.

Nhằm có góc nhìn rõ hơn về sự kiện này, chúng tôi đã tới trụ sở NASA tại Houston để giao lưu cùng hai phi hành gia Jim Lovell (đã từng tham gia sứ mệnh Gemini 7, 12; Apollo 8, 13) và Tom Stafford (sứ mệnh Gemini 6A, 9A; Apollo 10; ASTP). Chúng tôi đã được nghe trực tiếp chia sẻ của Lovell về hành động dũng cảm của ông, cùng vai trò then chốt của chiếc Speedmaster trong hành trình Apollo 13 trở về Trái đất.

Phòng điều khiển từng góp sức cho sứ mệnh Apollo 13 tại NASA.

“Houston, chúng tôi đang gặp sự cố”. Đó là câu thoại mà hầu hết những người biết về sự kiện Apollo 13 đều nhớ, trước cả khi nó được Tom Hanks đưa lên màn ảnh trong bộ phim Apollo 13 ra mắt năm 1995. Thú vị thay, câu nói này đã thực sự được phi hành gia Jim Lovell nói vào ngày 14 tháng 4 năm 1970, khi ông cùng cộng sự mới hoàn thành được ¾ chặng đường đến Mặt trăng, nơi họ thậm chí đã dự định sẽ khám phá vùng Fra Mauro nổi tiếng. Vụ nổ bình dưỡng khí đã làm việc hạ cánh bị hoãn lại, khiến cho con tàu của phi hành đoàn phải bay vòng quanh Mặt trăng nhằm tích trữ năng lượng để trở về Trái đất. Để duy trì hệ thống liên lạc và các tính năng hỗ trợ sự sống, các thiết bị trên tàu được tắt nguồn xuống mức thấp nhất có thể, bao gồm cả bộ đếm giờ kỹ thuật số trên tàu. Trong lúc này, bất kì thiết bị nào cũng cực kì quan trọng trong việc hỗ trợ các phi hành gia quay trở lại Trái đất, điển hình như chiếc OMEGA Speedmaster của họ.

Từ trái qua: Chủ tịch OMEGA Stephen Urquhart, chỉ huy của nhiệm vụ Apollo 13 Jim Lovell và phi hành gia Thomas "Tom" Stafford.

Kể từ tháng 3/1965, OMEGA Speedmaster đã trở thành chiếc đồng hồ chính thức của các phi hành gia Hoa Kỳ lúc bấy giờ và là một phần của bộ thiết bị tiêu chuẩn của NASA. Speedmaster đã có mặt trong cả 6 sứ mệnh có người lái lên Mặt trăng, trong đó lần đầu xuất hiện như một phần của sứ mệnh Apollo 11. Chúng tôi đã được trực tiếp trải nghiệm chiếc OMEGA Speedmaster của chính Jim Lowell - “vị cứu tinh” cho hành trình trở về Trái đất của các phi hành gia Apollo 13.

Trong lần khởi động cuối cùng kéo dài 14 giây, Lovell cùng cộng sự đã phải theo dõi thời gian thông qua chiếc đồng hồ OMEGA của mình. “Chà, đó là lần khởi động cuối cùng. Những gì chúng tôi phải làm là đảm bảo quỹ đạo ổn định cho con tàu để hạ cánh an toàn. Bình dưỡng khí bị rò rỉ đã gây ra vụ nổ ở khoang chính (Command Module), khiến chúng tôi buộc phải chuyển sang khoang đổ bộ Mặt trăng (Lunar Module) để sinh tồn. Chúng tôi cần sử dụng chiếc OMEGA để đo khoảng thời gian 14 giây khi kích hoạt động cơ và thực hiện hạ cánh xuống Trái đất.”

Nếu không có lần kích hoạt cuối cùng đó, khoang đổ bộ cùng toàn bộ thành viên phi hành đoàn đã có thể rơi khỏi quỹ đạo Trái đất và mãi mãi kẹt lại trong vũ trụ bao la. Nhờ vai trò như một “vị cứu tinh” của mình, chiếc OMEGA Speedmaster đã được NASA trao tặng “Silver Snoopy Award”, giải thưởng đặc biệt nhằm vinh danh những cá nhân hoặc tập thể đã đóng góp cho sự an toàn của chuyến bay và thành công trong nhiệm vụ không gian. Để kỷ niệm sự kiện này, vào năm 2003, OMEGA đã giới thiệu chiếc Speedmaster Snoopy phiên bản giới hạn với biểu tượng chú chó Snoopy trên mặt số và nắp đáy đồng hồ. Mặc dù được sản xuất với số lượng chỉ 5441 chiếc, nhưng mẫu đồng hồ này vẫn được bán với giá cao hơn giá niêm yết ban đầu.

Trong thời gian ở Houston, chúng tôi đã được tham quan các bộ phận chính tại NASA, bao gồm cả phòng điều khiển - nơi giám đốc chuyến bay Gene Kranz cùng cộng sự hỗ trợ từng trực tiếp cho sứ mệnh Apollo 13. Chúng tôi cũng được tham quan các thiết kế tàu vũ trụ mới, nơi huấn luyện của các phi hành gia, thậm chí cả con tàu Orion mang sứ mệnh đưa con người lên sao Hoả lần đầu tiên trong lịch sử. Phần dưới tháp điều khiển là một hộp đựng rất nhiều đồng hồ Speedmaster, mỗi chiếc đều được gắn tên của 22 sứ mệnh vũ trụ khác nhau. Năm 1997, một chiếc hộp đặc biệt, phiên bản giới hạn đựng tất cả 22 chiếc Speedmaster (trong đó có một phiên bản tương tự Speedmaster 1957) đã được đưa lên thị trường để kỉ niệm nhân dịp 40 năm OMEGA ra mắt mẫu Speedmaster đầu tiên. Chỉ có 50 chiếc hộp đặc biệt này được sản xuất và hiếm khi được OMEGA giới thiệu công khai trên thị trường, cùng mức giá luôn ở mức 6 con số.

Một bữa tối thân mật với các phi hành gia, bao gồm cả Gene Cernan (sứ mệnh Gemini 9A; Apollo 10, 17) cùng sự xuất hiện của nam tài tử George Clooney đã kết thúc chuyến đi đáng nhớ của chúng tôi. Có thể thấy, Speedmaster đã và đang có một vị trí vững chắc trong lịch sử thám hiểm vũ trụ của Hoa Kỳ, là thiết bị tiêu chuẩn dành cho phi hành gia được chứng nhận bởi NASA và luôn được các nhà sưu tầm đồng hồ săn lùng trên khắp thế giới.

Miluxe Boutique là nhà phân phối chính thức của đồng hồ OMEGA tại Việt Nam.

Xem thêm thông tin đồng hồ OMEGA tại:

https://www.miluxe.com/collections/omega

Nguồn: Hodinkee