THE JOURNAL WATCHES
Omega Speedmaster Chronoscope - hội tụ tinh tuý của bộ sưu tập huyền thoại
Bài viết được thực hiện bởi Danny Milton, chuyên gia có kinh nghiệm nhiều năm về đồng hồ. Ông là tác giả của nhiều bài viết chuyên sâu về đồng hồ trên chuyên trang Hodinkee.
Có rất ít bộ sưu tập trong thế giới đồng hồ mà bạn chỉ cần nói tên mà không cần đi kèm tên thương hiệu, trong đó với tôi, Submariner và Speedmaster là hai cái tên nổi bật nhất. Speedmaster, hay Speedy, được cả thế giới biết đến nhờ những di sản vững chắc trong lĩnh vực hàng không vũ trụ, đặc biệt là các chương trình không gian của Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Mỹ (NASA). Vai trò quan trọng của Speedmaster với sự phát triển của Omega là điều không cần bàn cãi, đến mức bạn gần như có thể coi Speedmaster như một “thương hiệu con” của Omega vậy.
Với sức hút mãnh liệt của Speedmaster, Omega đã cho ra mắt rất nhiều phiên bản khác nhau của bộ sưu tập này, từ việc tái hiện những mẫu đồng hồ cổ điển cho đến các biến thể trên chất liệu vỏ hay màu sắc mặt số. Dù vậy, phần lớn đều giữ nguyên tinh thần quen thuộc của thiết kế Speedmaster nguyên bản: ba mặt số phụ tối giản, vành bezel cùng thang đo tachymeter. Chúng ta có thể thấy Omega gần như chưa bao giờ phá vỡ khuôn mẫu này, cho đến khi thương hiệu cho ra mắt Speedmaster Chronoscope.
Có thể nói, Chronoscope là chiếc đồng hồ hội tụ của tất cả những gì tinh tuý nhất của Omega Speedmaster từ trước đến nay. Trước khi bắt đầu đi sâu hơn vào mẫu đồng hồ này, bạn sẽ cần đến một chút giải thích về các thuật ngữ sau:
- Telemeter: thang đo khoảng cách dựa trên hình ảnh và âm thanh
- Pulsometer (hay Sphygmograph): thang đo đặc biệt thường được các bác sĩ sử dụng để đo nhịp tim bệnh nhân
- Tachymeter: thang đo tính vận tốc dựa vào cột mốc trên đường đi
Đây là những thang đo xuất hiện trên chiếc Speedmaster Chronoscope vừa được Omega cho ra mắt mới đây, được sắp xếp độc đáo hình xoắn ốc trên mặt số. Niềm cảm hứng cho Chronoscope là những chiếc đồng hồ bấm giờ cổ, thường được sử dụng cho tất cả các nhu cầu đo đạc khoảng cách, nhịp tim, vận tốc… Chiếc đồng hồ vẫn giữ nguyên ngôn ngữ thiết kế quen thuộc của Omega Speedmaster như vành bezel của những phiên bản đời đầu.
Đối với hầu hết vành bezel trên Speedmaster (bao gồm tất cả các chất liệu khác nhau như thép hay nhôm anodized), thang đo tachymeter luôn xuất hiện với từ tiếng Pháp “Tachymètre”, từ những phiên bản Speedmaster cổ điển như ref. 105.003-65 "Ed White" cho đến các mẫu Moonwatch ngày nay.
Chiếc Omega Speedmaster “Ed White” với vành bezel Tachymètre
Vậy thang đo tachymeter là gì? Đây là thang đo được sử dụng trên tính năng bấm giờ chronograph với tác dụng đo vận tốc trung bình dựa trên quãng đường di chuyển, thường được tính theo đơn vị km/giờ hoặc dặm/giờ.
Một số phiên bản Speedmaster còn chức năng đo nhịp tim - tương tự như dụng cụ đo đạc của bác sĩ - được gọi là “Pulsometer”. Để sử dụng thang đo Pulsometer, bạn cần đặt tay của mình lên ngực, sử dụng tính năng bấm giờ chronograph và đếm nhịp tim theo chỉ số trên vành bezel (thường là 15 hoặc 30 nhịp trên Speedmaster). Sau đó, bạn có thể thấy chỉ số nhịp tim trung bình mỗi phút (bpm) của mình.
Chiếc Omega Speedmaster ref. CK2998 với vành bezel Pulsations
Thang đo cuối cùng xuất hiện trên chiếc Speedmaster Chronoscope, thậm chí còn hiếm thấy hơn cả Tachymeter và Pulsometer, chính là Telemeter. Thang đo này từng được sử dụng trên chiếc Speedmaster ref. 145022-69 ST, với chức năng đo khoảng cách dựa trên hình ảnh và âm thanh. Đồng hồ với thang đo Telemeter xuất hiện nhiều nhất trong thời kì chiến tranh, khi các binh sĩ phân biệt khoảng cách với kẻ thù bằng cách sử dụng Telemeter để tính thời gian nổ súng của đối thủ.
Khi xác định được đối tượng để đo khoảng cách, bạn nhấn nút khởi động tính năng bấm giờ chronograph, sau khi nghe được âm thanh đối tượng phát ra bạn ấn nút dừng bấm giờ, quan sát kim giây ở vị trí trung tâm chỉ đến con số km nào trên thang đo Telemeter thì tương ứng với khoảng cách giữa bạn và đối tượng đó. Ngày nay, tính áp dụng thực tiễn của telemeter gần như không còn và thang đo này chỉ xuất hiện những chiếc Speedmaster cổ điển.
Chiếc Omega Speedmaster ref. 145022-69 ST with Telemetre bezel.
Chronoscope - “cơn gió mát lành” của Omega Speedmaster
Quay trở lại vào tháng 9/2021, thời điểm Omega lần đầu giới thiệu Speedmaster Chronoscope. Đây là chiếc Speedmaster với thân vỏ 43mm cùng các chi tiết đặc trưng như phần lug cong xuống, ôm sát cổ tay hay núm vặn được lấy cảm hứng từ những mẫu Speedmaster đời đầu. Bạn có thể dễ dàng nhận ra chất cổ điển từ những năm 1940s và tinh thần đương đại được kết hợp tài tình trên mặt số đồng hồ.
Cái tên “Chronoscope” của phiên bản này được lấy cảm hứng từ công cụ đo chính xác những khoảng thời gian nhỏ. Đây không phải lần đầu Omega sử dụng tên gọi “Chronoscope” trên các mẫu đồng hồ của mình khi thương hiệu từng cho ra mắt chiếc De Ville Chronoscope cách đây vài năm.
Chronoscope là phiên bản đầu tiên của Speedmaster được nâng cấp đáng kể về mặt thiết kế. Đối với tôi, Chronoscope hội tụ đủ tất cả những gì tinh tuý nhất của Omega Speedmaster, từ kiểu dáng đã trở thành biểu tượng cho đến tính năng đặc biệt mà nó mang lại như thang đo khoảng cách, nhịp tim hay vận tốc.
Tinh thần cổ điển là thứ chúng ta dễ dàng cảm nhận được ở Speedmaster Chronoscope. Bạn có thể cảm thấy Chronoscope dường như được lấy cảm hứng từ những mẫu đồng hồ chuyên dụng của Omega và Tissot trong những năm 1940s, với bố cục chi tiết hình xoắn ốc đặc trưng trên mặt số.
Liệu việc đưa cả ba thang đo lên mặt số chiếc Chronoscope có phải quyết định đúng đắn của Omega? Rõ ràng, mặt số sẽ hơi phức tạp một chút nhưng đây là chi tiết lý thú chỉ có ở bộ sưu tập này. Trên thực tế, những thang đo như tachymeter hay pulsometer đã xuất hiện trên mặt số đồng hồ ngay từ ban đầu. Bạn có thể dễ dàng bắt gặp những phiên bản Omega đời đầu, chẳng hạn như Speedmaster, có thang đo tachymeter được in trực tiếp trên mặt số đồng hồ.
Thiết kế từ những năm 1940s của một chiếc Omega Chronograph
So với Speedmaster Moonwatch, Chronoscope không quá phức tạp mà trái lại còn thú vị hơn bạn nghĩ. Omega sử dụng bộ máy calibre 9908 trên chiếc Chronoscope, một bộ máy in-house lên cót bằng tay góp phần giảm bớt độ dày của đồng hồ. Thoạt nhìn, chiếc Chronoscope dường như chỉ có 2 bộ đếm bấm giờ hay vì 3 như Moonwatch. Trên thực tế, bộ đếm tại vị trí ba giờ có đến hai kim, bao gồm kim phút cho bộ đếm phút và kim giờ cho bộ đếm giờ. Đây cũng là chi tiết lý thú của Speedmaster Chronoscope mà ít người để ý đến, và tôi thực sự ngưỡng mộ Omega về điều đó!
Rõ ràng, những thang đo như tachymeter hay pulsometer trên đồng hồ đã không còn tính ứng dụng trong thời đại ngày nay. Tôi yêu thích sự phức tạp có phần “hỗn loạn” của mặt số chiếc Chronoscope. Sự “hỗn loạn” một cách có chủ đích dường như nhắc nhở chúng ta về ý nghĩa sơ khai của nghệ thuật chế tác đồng hồ cơ khí. Đó là một dụng cụ được dùng để xem giờ, đo nhịp tim, tính toán khoảng cách hay vận tốc. Tất cả đều xuất hiện trên một chiếc đồng hồ mang tên Speedmaster Chronoscope.
Một chi tiết nhỏ mang tính biểu tượng nữa cũng xuất hiện trên Speedmaster Chronoscope: Base 1000. Trở lại thời điểm chiếc Speedmaster đầu tiên ra đời vào năm 1957, dòng chữ “Tachymètre Base 1000” trên vành bezel đã trở thành chi tiết không thể thiếu trên nhiều biến thể Speedmaster sau này. Ngay cả bộ sưu tập Speedmaster ’57 cũng tiếp nối truyền thống này, khi sử dụng dòng chữ “Tachymètre Base 1000” quen thuộc trên vành bezel của tất cả các mẫu đồng hồ.
Bên cạnh tất cả các chi tiết quen thuộc đến mức đã trở thành biểu tượng, việc sử dụng các chữ số Ả Rập trên chiếc Chronoscope có thể khiến cho những tín đồ Speedy cảm thấy không hài lòng, nhưng như chúng tôi đã nói, Speedmaster Chronoscope như một “làn gió mới” thổi vào bộ sưu tập huyền thoại này. Chữ số Ả Rập như làm tăng thêm chất vintage vốn đã đậm đặc trong thiết kế, gợi nhớ lại những mẫu đồng hồ từ thập niên 40s. Kim đồng hồ cũng là một đặc điểm đáng chú ý khi được thiết kế tối giản hơn rất nhiều so với những mẫu Speedmaster khác.
Tôi luôn đánh giá cao bất kì chiếc đồng hồ nào dám thách thức những tiêu chuẩn sẵn có. Omega có thể dễ dàng sản xuất lặp đi lặp lại một thiết kế Speedmaster qua nhiều năm, nhưng sẽ không đơn giản để tạo nên một mẫu đồng hồ “phá cách” như Chronoscope. Tôi cảm thấy thích thú với một chiếc đồng hồ khiến người đeo luôn phải tìm tòi, suy nghĩ để hiểu hơn về các tính năng và câu chuyện xoay quanh nó. Có thể nói rằng hiện tại, Speedmaster Chronoscope như một “làn gió” mới mẻ và độc đáo trong thế giới Speedmaster. Nếu bạn quan tâm đến một chiếc đồng hồ có mức giá dưới 10,000 USD đồng thời mang đậm tính lịch sử với những chức năng lý thú, Chronoscope chắc chắn là chiếc đồng hồ dành cho bạn.
Nguồn: Hodinkee, Fratello Watches
